Instagram 16 Ocak’tan itibaren yürürlüğe girecek yeni kullanıcı sözleşmesi ortalığı fena karıştırdı. Sözleşmede özellikle kullanıcıların ücretsiz servis üzerindeki fotoğraflarının Instagram tarafından nasıl değerlendirildiği ve ne şekilde kullanılabileceğine dair olan kısımları büyük tepkilere neden oldu.
National Geographic şartlar değişene kadar Instagram kullanmayacağını Instagram üzerinden duyurdu. Kate Walsh, Mia Farrow, Pink, Tiffani Thiessen ve Anonymous boykota katılan önemli isimlerden sadece bazıları. Bu yoğun tepkiler sonucunda Instagram blog’unda resmi bir açıklama yaparak (Türkçesi yazının en altında) konuyu aydınlatmaya çalıştı.
Asıl ilginç olansa Instagram’ın yeni kullanıcı sözleşmesinin eskisi ile hemen hemen hiçbir farkı olmaması. Yeni sözleşmenin en büyük farkı aynı şeyleri daha açıkça ifade ediyor olması.
Peki Instagram nerede yanlış yaptı ve aslında ne yapmalıydı?
Instagram’ı Facebook’u sever gibi sevmek
Her şeyden önce Instagram’ın Facebook tarafından satın alınmış olması, özellikle de servisi satın alma öncesinde kullanmaya başlamış ve benimsemiş olan kullanıcılar tarafından aslında pek de olumlu karşılanmadı. Dolayısıyla bu kullanıcılar en ufak değişikliklere bile daha şüpheci yaklaşıyorlar.
Aslında bu tip tepkiler Facebook’un da kaderi. Ne zaman Facebook’ta bir değişiklik olsa kullanıcılar çok çabuk ve sert tepkiler veriyorlar. Artık Instagram da Facebook’un bir parçası olduğuna göre bu durum Instagram’ın CEO’su Kevin Systrom’un yavaş yavaş alışması gereken bir gerçek.
Yeni sözleşme tepki gösterildiği gibi aslında Instagram’a fotoğraflarınızı satma hakkı tanımıyor. Reklam verenler fotoğraflarınızı modifiye edemiyorlar. Yapabildikleri sizin fotoğraflarınızı alıp, hiç değiştirmeden ve Instagram’a para ödeyerek öne çıkartacak şekilde kullanmak. Fotoğrafın üzerine logo ekleyemiyorlar, fakat kendi logolarının bulunduğu hesaplarında fotoğrafınızı kullanabiliyorlar.
Yani aslında bu durum Facebook’un sponsor mesajlarından farklı değil. Fakat bu Instagram’ın hata yapmadığı anlamına gelmiyor. Instagram’ın bu tepkilerin ortaya çıkmasında bir payı var, hem de önemli bir payı…
En büyük hata: Kullanıcıya yeterli saygı göstermemek
İçinde bulunduğumuz şeffaflık ve kullanıcının hiç olmadığı kadar önem kazandığı bu çağda kendini yeterince düzgün bir şekilde ifade edemedi ve bu durumda yapılabilecek en büyük hatalardan biri.
Instagram yeni kullanıcı sözleşmesini sessiz sedasız bir şekilde yayınladı. Hali hazırda mahremiyet konusunda tedirgin olan kullanıcılar bunu fark ettiklerinden arkalarından bir şey çevrildiği düşüncesine kapıldılar. Çünkü Instagram onlara örneğin blogu üzerinden bir ön uyarı yapmadı, onların görüşünü sormadı, gerçekleşmesi gereken değişiklikleri tek tek herkesin anlayabileceği şekilde ifade etmeye gerek görmedi.
Kullanıcıların tek gördükleri “fotoğraflarının kullanılabileceğine” dair uzun ve yasal bir doküman oldu. Bu da doğal olarak ürkütücü ve kullanıcılarda haklarını savunma güdüsü uyandırdı.
Online reklamcılığın halen pek çok gri bölgesi var, sitelerin haklarının nerede başladığı, kullanıcıların haklarının nerede bittiği çoğu zaman yeterince net değil. Dolayısıyla kullanıcılar bazı tepkilerinde haklı olabilirler. Her ne kadar Instagram bu sorunların tek muhatabı olmasa da, bu süreci son derece kötü yöneterek tüm şimşeklerin kendi üzerinde kalmasına neden oldu. Yayınladığı özür ve açıklama mesajı ise asla tepkiler kadar çok ses getirmeyi başaramayacak...
İşte bu da Instagram'ın konuyla ilgili açıklamasının tam metni:
Teşekkür ederiz, sizi dinliyoruz
Dün, otuz gün içinde geçerli olacak yeni Gizlilik Politikamızı ve Hizmet Koşullarımızı kamuoyuna duyurduk. Bu iki belge; Instagram kullanıcılarıyla ilişkimizi onlara mümkün olan en açık şekilde aktarmamıza ve dolayısıyla sizlerin, verilerinizin nasıl kullanılacağını ve sizi ilgilendiren kuralları anlamanıza yardımcı olma amacını taşıyor. Ancak, değişiklikleri duyurmamızdan bu yana, pek çok kullanıcımızın bu değişikliklerin anlamıyla ilgili kafa karışıklıklarını ve memnuniyetsizliklerini net ve sesli bir şekilde dile getirdiğini duyuyoruz.
Bu mesajı, sizi dinlediğimizi ve sorularınızı yanıtlamak, varsa hatalarımızı düzeltmek ve endişelerinizi gidermek için gerekenleri yapacağımızı bildirmek için yazıyorum. Geri bildirimleriniz ve basında yer alan tepkiler doğrultusunda, koşullarımızdaki ilgili bölümleri yeniden düzenleyerek fotoğraflarınızla neler yapılabileceğini daha net hale getireceğiz.
Maalesef yasal belgelerin yanlış yorumlanması oldukça kolay… Dolayısıyla çok sayıda kişinin ifade ettiği özel bazı endişelerle ilgili açıklamalar yapmak istiyorum:
Instagram üzerinde Reklam
Kuruluşundan itibaren, Instagram bir işletme olarak yaratıldı. Dolayısıyla reklam, Instagram’ın kendini sürdürebilen bir işletme olmasını sağlamanın tek yolu olmasa da yollarından birini oluşturuyor. Koşullarımızı güncellerken niyetimiz, Instagram’a uygun olduğunu hissettiğimiz yenilikçi reklam uygulamalarını deneme eğiliminde olduğumuzu anlatmaktı. Ancak bu hareketimiz, pek çok kişi tarafından sizlerin fotoğraflarını karşılık ödemeden satacağımız şeklinde yorumlandı. Bu doğru değil ancak yanlış anlamaya neden olan bir dil kullanmış olmamız bizim hatamız… Açıkça ifade ediyorum: fotoğraflarınızı satmak gibi bir niyetimiz yok. Kullanıcı Koşullarımızı, bunu daha net ifade edecek şekilde güncelliyoruz.
Daha geniş bir bağlamda ifade etmek gerekirse, hem kullanıcıların hem de markaların fotoğraflarını ve kendilerini tanıtabilecekleri ve karşılıklı etkileşim sağlayabilecekleri bir gelecek öngörüyoruz. Örneğin, bir işletmenin daha fazla takipçi edinmek için kendi hesabını tanıtmak istediğini ve Instagram’ın bir şekilde bunu mümkün kıldığını düşünün. Takip ettiğiniz hangi kullanıcıların bu işletmeyi takip ettiğini görmeniz, yapılan tanıtımın daha alakalı ve kullanışlı olmasına yardımcı olacaktır. Yani, hareketiniz (bu hesabi takip etmeniz) ve profil fotonuz gibi yarattığınız bazı veriler - eğer bu işletmeyi takip ediyorsanız bir başkası tarafından görülebilir..
Kullandığımız bazı ifadeler, fotoğraflarınızın bir reklamın parçası olarak kullanılıp kullanılamayacağıyla ilgili sorular da doğurdu. Bu yönde bir planımız yok. Dolayısıyla bu sorulara neden olan ifadeleri koşullardan çıkaracağız. Başlıca hedefimiz, başka uygulamalarda kullanılan ama Instagram’ın kullanıcı deneyimini zedeleyebilecek reklam “banner”ı gibi yöntemlerden kaçınmak... Bunun yerine, bir yandan işletmemizin sürdürülebilirliğini sağlarken aynı zamanda sizlerin ilginizi çekecek hesapları ve içerikleri keşfetmenizi sağlayacak anlamlı yollar geliştirmek istiyoruz.
Sahiplik Hakları
Instagram kullanıcıları kendi içeriklerinin sahibidir ve Instagram sizlerin fotoğrafları üzerinde hiçbir sahiplik hakkı iddia etmemektedir. Bu konuda hiçbir değişiklik söz konusu değil. Sizin fotoğraflarınızın size ait olduğu ve hem sanatçıların hem hobi olarak fotoğraf çekenlerin bu güzel fotoğraflara kalplerini koyduğu gerçeğine saygı duyuyoruz. Nokta.
Ben her zaman sizlerin Instagram üzerinde fotoğraflarınızı paylaşırken kendinizi iyi hissetmenizi istedim. Bu doğrultuda, Instagram topluluğunu geliştirmek ve haklarını korumak için çalışmaya devam edeceğiz.
Gizlilik Ayarları
Kimlerin sizin fotoğraflarınızı görebileceğiyle ilgili kontrollerde hiçbir değişiklik olmadı. Fotoğraflarınızı özel paylaşım ayarına getirirseniz, Instagram bu fotoğrafları sadece sizi takip etmesini onayladığınız kişilerin görmesine izin verir. Bu basit kontrol mekanizmasının herkesin kendi gizlilik ayarlarıyla ilgili karar vermesini kolaylaştırdığını umuyoruz.
Duyurduğumuz değişikliklerle ilgili geri bildirimde bulunan herkese minnettarım ve böyle ilgili bir kullanıcı topluğuna sahip olduğumuz için şükran duyuyorum. Yaptığımız değişikliklerle ilgili daha açık ve net olmalıyız. Bu bizim sizlere karşı başlıca sorumluluklarımızdan. Nitekim, duyurduğumuz değişikliklerin hemen devreye girmemesinin ve öncesine 30 günlük bir süre konmasının arkasında, sizlere olası endişelerinizi dile getirmeniz için olanak tanıma isteğimiz yatıyor. Siz de bunu yaptınız ve yapmaya devam ediyorsunuz, ve bu sayede hak ettiğiniz netliği size sunabileceğiz. Instagram’ın gelişmeye devam eden ve gurur duyduğumuz bir topluluk olmasına sağladığınız katkı için teşekkür ediyorum. Yakında açıklayacağımız güncellemeler için lütfen bizi takip etmeye devam edin.
Saygılarımla,
Kevin Systrom Kurucu Ortak Instagram
